ÖZEFAGUS (YEMEK BORUSU) VARİSİ NEDİR ?
Toplardamarların genişlemesi, kalınlaşması olarak tanımlanan ve daha sık bacaklarda görülen varisler, vücudun diğer bölgelerinde de görülebilir. Yemek borusunda da oluşabilen varisler, başta siroz olmak üzere karaciğerin çeşitli nedenlerle oluşan uzun süreli hastalıklarından dolayı toplardamarların kalınlaşıp genişlemesiyle oluşabilirler. Uzun süreli kronik hepatit B ve hepatit C hastalığı olanlar da karaciğer sirozu gelişimi açısından risk altında olduklarından yemek borusunda varis gelişimine adaydır.
Kişi yemek borusunda varis olup olmadığını hissedemez. Varisler kanamadan hiçbir bir bulgu vermez ancak endoskopik olarak saptanabilirler.
En sık rastlanan sebep karaciğerin çeşitli nedenlerle oluşan uzun süreli hastalıklarından dolayı küçülüp sertleşmesiyle ortaya çıkan sirozdur. Karaciğere barsaklardan gelen kan akımı geri dönerek yemek borusundaki kan akımının artmasına eden olur. Bu durum kötüleştikçe kollateral adı verilen yeni gelişen damarlar yüksek basıncı tolere edemez ve şişmeye başlar. Ne zaman bu venlerde bir çatlama yada tahriş olursa, şiddetli ve hayatı tehdit eden kanamalar başlayabilir. Nadiren diğer tıbbi nedenlerle de özofagus varisleri gelişebilir.
Bulguları Nelerdir?
Kanama olmayana kadar hiçbir bulgu olmayabilir. İlk olarak az miktarda bir kanama olabilir, bu kanama sindirim sisteminden geçerek siyah katran gibi koyu renkli dışkılamaya neden olur. Kanama artarsa parlak kırmızı renkli kusma başlar.
Nasıl Tanı Konur?
Eğer ilerlemiş bir karaciğer hastalığınız varsa doktorunuz özofagus varislerinin varlığından şüphelenecektir. Varisler endoskopi ile saptanabilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Varis kanamalarının acil tedavileri ilaçlar, damar yoluyla sıvı, kan verilmesi ve endoskopik girişimlerle kanamanın durdurulmasını içerir. Günümüzde en sık özofagus varisi band ligasyonu adı verilen yöntem ile bu damarlar bağlanmaktadır.
Siroz yada diğer karaciğer hastalığı olan kişilerin düzenli aralıklarla endoskopi yaptırıp varis açısından incelenmesi gerekir.